Otizm çeşitleri nelerdir?

Otizm, tek bir şekilde değerlendirilemez. Çoğu genetik ve çevresel faktörlerin birleşiminden etkilenen birçok alt tipi vardır. Dolayısıyla nöro-gelişimsel bir bozukluk olan otizm, her çocukta farklı belirtilerle ortaya çıkmakla birlikte sergilenen bu belirtilerin şiddeti de farklılık gösterir. Bu durum otizm çeşitleri konusunda geniş bir yelpazenin oluşmasına sebep olur. Yelpazenin bir tarafı şiddetli belirtileri temsil eden türlerle tanımlanırken, diğer tarafı daha hafif belirtileri temsil eden türleri tanımlanır.

Her ne kadar otizm çeşitleri, çok sayıda farklı tip içerse de yaygın olarak bilinenler;

Asperger Sendromu

Çocukluk Disintegratif Bozukluğu

Atipik Otizm

Rett Sendromu’dur.

Asperger Sendromu

Asperger sendromu; sosyal etkileşim becerilerinde yetersizlik ve bazı konularda çeşitli takıntılarla karakterize edilir. Otizm spektrum bozukluğunda olduğu gibi dil ve zihin gelişiminde gerilemeye yol açmaz. Asperger sendromu saptanan kişilerin sözel işlevleri, sözcük dağarcıkları ve dil bilgisi gelişimlerinde herhangi bir zayıflık görülmez. Daha çok görsel-algısal işlevlerde yetersizlikler yaşanabilir. Ayrıca çoğu Aspenger Sendromu tanısı konulmuş kişilerde denge sorunları da görülebilmektedir.

Çocukluk Disintegratif Bozukluğu

Otizm çeşitleri kapsamında ele alınan bir diğer durum ise Çocukluk Disintegratif Bozukluğu olarak adlandırılır. Çocukluk disintegratif bozukluğu tanısı konmuş çocuklar, doğumdan sonra en az iki yıl gelişimlerini normal olarak tamamlar. Ancak bozukluğun başlamasıyla daha önce kazanılmış olan beceriler hızla yitirilip otizm belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Zihinsel becerileri ise ileri derecede zihinsel gerilik düzeyine kadar ulaşabilir. Çocukluk Disintegratif Bozukluğu tanısı konulan çocuklar, birkaç yıl içinde otizmli çocuklarla benzer özellikler sergilemeye başlar.

Atipik Otizm

Apitik Otizm; konuşmada zorluk, iletişim kurmada güçlük, tekrarlayıcı konuşmalar, gelişimde bozukluklar, sosyalleşmede sorun yaşama gibi belirtilere yol açar. Bu belirtiler daha geç yaşlarda ortaya çıkabilir ya da kesin tanı konmayı engelleyecek şekilde çok az görülebilir. Bu tip otizmde otizm belirtileri tam olarak karşılık bulmaz. Zira iyi eğitim, elverişli şartlar oluşturulduğu takdirde zamanla belirtiler tamamen ortadan kalkabilir. Dil gelişiminde yaşanan güçlük ve aksaklıklar zamanla normale döner. Dolayısıyla otizm tedavi sürecine en iyi cevap veren grubun atipik otizm teşhisi konmuş çocuklardır. 

Rett Sendromu

Otizm çeşitleri kapsamında ele alınan Rett sendromu, kızlarda ortaya çıkan genetik bir otistik spektrum bozukluğudur. Doğumdan sonraki ilk beş aylık dönemde normal gelişim gösteren çocuklarda gözlemlenir. Rett sendromu belirtileri görülmeye başlamasıyla birlikte, baş büyümesi yavaşlar, el becerileri yitirilir, takıntılı el hareketleri başlar. Zamanla tüm beyinsel beceriler geriler. Rett Sendromu’na karşı alınacak önlemler, çocukların yetişkin yaşlara kadar yaşamasına olanak tanır.